Đồng bào dân tộc Dao ở tàixỉu online chiếm 5,1%, chủ yếu là người Dao quần chẹt trong tổng số 80% đồng bào dân tộc thiểu số. Người Dao có nền văn hóa lâu đời, có tiếng nói, chữ viết riêng. Tuy nhiên, hiện nay tiếng nói và chữ viết đứng trước nguy cơ mai một, thất truyền, do vậy, việc duy trì, phát huy chữ Nôm Dao trong đời sống của đồng bào là cách làm hiệu quả nhằm giữ gìn, bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc.
Trải qua những thăng trầm của lịch sử, cộng đồng dân tộc Dao ở Việt Nam nói chung, tàixỉu online nói riêng đã tạo dựng nên các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, góp phần làm phong phú, đa dạng nền văn hóa dân tộc.Trong quá trình lao động và sản xuất, người Dao ở Yên Lập luôn có ý thức bồi đắp và gìn giữ những giá trị văn hóa đặc trưng, phong phú của dân tộc mình để trao truyền lại cho các thế hệ nối tiếp. Đã ngoài 60 tuổi, nhưng ông Phùng Sinh Thịnh người dân tộc Dao ở xã Xuân Thủy vẫn miệt mài để truyền dạy chữ nôm Dao cho bà con dân bản. Ông chia sẻ: “Chữ nôm dao chính là sợi dây gắn kết cộng đồng, kết nối tâm linh, trong đó chứa đựng những giá trị văn hoá, đạo đức. Tôi luôn trăn trở khi chữ của dân tộc Dao ngày càng ít người biết và có nguy cơ mai một, thì sẽ mất đi những phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc. Chính vì thế tôi mở lớp học này để mong muốn sẽ truyền dạy được những gì mà mình biết cho thế hệ sau này”. Bằng tâm huyết của người thầy cao tuổi, hàng trăm cán bộ và người dân trong xã đã đọc, viết cơ bản và nhận biết được mặt chữ. Những khởi đầu tốt đẹp đó đang gieo niềm hy vọng việc dạy chữ Nôm Dao sẽ phần nào giúp giới trẻ Dao tiếp cận các lịch sử, khoa học, giá trị văn hóa, lịch sử, khoa học của dân tộc mình thông qua việc đọc được những cuốn sách cổ do cha ông để lại, đồng thời bảo tồn được một nét văn hóa đặc sắc của người Dao.
Ông Phùng Sinh Thịnh, xã Xuân Thủy, tàixỉu online mở lớp dạy chữ nôm Dao tại nhà cho các học viên đến học
Những năm qua, tàixỉu online đã triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với loại bỏ những phong tục tập quán lạc hậu, từng bước xây dựng sản phẩm du lịch, văn hóa hấp dẫn du khách. Để triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” trên địa bàn Phú Thọ, Sở VHTTDL Phú Thọ vừa phối hợp với UBND tàixỉu online tổ chức lớp truyền dạy tiếng nói, chữ viết cho 40 học viên là người dân tộc Dao đang sinh sống tại 2 xã Nga Hoàng và Xuân Thủy, tàixỉu online . Lớp tập huấn được tổ chức từ tháng 5 đến tháng 9/2024. Các học viên tham gia sẽ được hai nghệ nhân Phùng Sinh Huyện và Phùng Sinh Thịnh là người có uy tín và kinh nghiệm truyền dạy tiếng nói, chữ viết dân tộc Dao trên địa bàn Yên Lập.
Sở Văn hóa TTDL Tỉnh Phú Thọ phối hợp UBND tàixỉu online mở lớp tập huấn truyền dạy tiếng nói chữ viết người Dao từ tháng 5 – T9/2024.
Là một trong những người có uy tín, nghệ nhân truyền dạy tiếng nói chữ viết dân tộc Dao, Ông Phùng Sinh Huyện, xã Trung Sơn cho biết: “Trước đây tôi từng mở lớp học miễn phí cho bà con dân bản ở xã Trung Sơn, vào thời gian rảnh rỗi hoặc buổi tối bà con lại đến để được học chữ Dao. Khi được truyền dạy chữ của dân tộc mình tôi vui lắm và mong muốn sẽ có thêm nhiều người biết đọc, biết viết chữ của dân tộc mình để bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc. Từ những lớp học này, chúng tôi hy vọng chữ Nôm Dao ở Yên Lập ngày một hồi sinh trong cộng đồng người Dao. Từ đó, những tri thức, bản sắc giá trị văn hoá của cha ông sẽ được tiếp thu, lưu giữ, bảo tồn và ngày càng phát triển mạnh mẽ”. Bằng những việc làm cụ thể, Sở VHTTDL Phú Thọ và UBND tàixỉu online đã triển khai nhiều hoạt động nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của người Dao ở địa phương. Thông qua việc thành lập CLB giữ gìn bản sắc văn hóa Dao, nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn và truyền dạy tiếng nói, chữ viết; duy trì, phát huy giá trị các nghi lễ cúng tổ tiên, cấp sắc; thêu hoa văn trang trí trên trang phục; các làn điệu dân ca, dân vũ góp phần lan tỏa nét văn hóa truyền thống dân tộc Dao nói riêng, cộng đồng các dân tộc Yên Lập nói chung. Trong đó, chú trọng việc bảo tồn tiếng nói, chữ viết của các dân tộc thiểu số, khuyến khích sử dụng ngôn ngữ của dân tộc trong sinh hoạt hàng ngày và sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, các hình thức truyền dạy các bài hát, làn điệu dân ca, trò chơi dân gian….
Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành chức năng, chính quyền địa phương và sự nhiệt huyết của cán bộ, nghệ nhân dân tộc, tin rằng công tác bảo tồn giữ gìn tiếng nói chữ viết của dân tộc Dao nói riêng và các dân tộc thiểu số trên địa bàn tàixỉu online nói chung sẽ được gìn giữ và phát huy./.
Hồng Vân (Trung tâm VH,TT,DL&TT tàixỉu online )